Wat is pensioensparen?

Pensioensparen is een zeer eenvoudig concept. In België kan elke belastingplichtige in het inkomstenjaar 2010 (aanslagjaar 2011) een bedrag tot 870 € sparen, om vervolgens dit zelfde bedrag af te trekken van zijn belastbaar inkomen.

Aldus kan je via pensioensparen afhankelijk van uw gemiddelde verbeterde aanslagvoet een belastingvermindering krijgen tot 348 €. De gemiddelde verbeterde aanslagvoet schommelt tussen 30 en 40% in functie van uw inkomsten, u kan dit zien staan onderaan op uw aanslagbiljet.

Veel mensen vinden de rente op pensioensparen de moeite niet. Maar ze vergeten dat ze jaarlijks een belastingvermindering van 30 à 40% krijgen. Welke aandelen brengen tegenwoordig nog zo'n rente op?

De enige voorwaarde bij pensioensparen is dat je van je centen blijft tot aan de einddatum van het contract, dus tot je op pensioen bent.

Waarom pensioensparen?

Sparen voor je pensioen is nodig omdat de pensioenkassen van de overheid nooit alle gepensioneerden een degelijk pensioen zullen kunnen verschaffen. Over enkele jaren zal de werkende bevolking niet genoeg verdienen om de enorme kosten van de vergrijzing het hoofd te bieden. Er gaat haast geen week voorbij of het komt in het nieuws. We hebben al een paar jaren het zilverfonds, en ook is er het voorstel om een deel van de uitgavengroei in de ziekteverzekering te storten in een toekomstfonds voor de sociale zekerheid, ook al om de pensioenen te kunnen betalen.
Sparen voor je pensioen is nodig om voor uzelf uw levensstandaard op een gelijk niveau te kunnen houden als je stopt met werken: de mooie auto, drie reizen per jaar, die mooie tuin onderhouden, enz. Met uw wettelijk pensioen (een Belg ontvangt tegenwoordig gemiddeld 800 € per maand als wettelijk pensioen!) zal je het niet redden.

Maximum bedrag en aftrek pensioensparen
(inkomstenjaar 2010-aanslagjaar 2011)

Het maximum bedrag pensioensparen dat in aanmerking komt voor belastingvermindering is 870 €. Stel beide echtgenoten dit maximum bedrag sparen binnen hetzelfde jaar, dan genieten ze samen een belastingvermindering van:

maximum 522 € indien de gemiddelde verbeterde aanslagvoet 30% bedraagt
maximum 696 € indien de gemiddelde verbeterde aanslagvoet 40% bedraagt

Beperkingen wat betreft de belastingvermindering

U mag meerdere pensioencontracten tegelijk afsluiten bij verschillende banken. U mag echter jaarlijks wel maar één contract gebruiken om de fiscale aftrek te krijgen. Dit betekent dus dat je maar van 1 bank de fiscale attesten mag in rekening brengen.

Voorbeeld:

storting in 2010 bij bank A: 370 euro
storting in 2010 bij bank B: 500 euro

Je mag slechts één storting aangeven. Dus niet de som van de twee! Kies dan uiteraard voor de hoogste, die van 500 euro.

Wat zijn de mogelijkheden om aan pensioensparen te doen?

Je kan zowat bij elke bank en verzekeringsmaatschappij aan pensioensparen doen. Je hebt twee systemen:

De pensioenspaarverzekering bij een verzekeringsmaatschappij: hiermee ben je zeker van een vast jaarlijks minimumrendement. Bovendien maak je kans op een deelname in de winst als de resultaten van de verzekeraar goed zijn.
Het pensioenspaarfonds bij een bank. Hier krijgt u geen garanties voor een gegarandeerd minimumrendement. Het fonds belegt namelijk in aandelen en obligatie. De winst is dus eerder een gok want die hangt af van de beursevolutie.

Voor welk systeem kan ik best kiezen?

Eén advies: kijk en vergelijk. Als je in Google de zoekterm "vergelijk pensioensparen" ingeeft, dan krijg je zeer interessante onafhankelijke adviezen. Ga vervolgens een drietal verzekeringsmaatschappijen en banken af om een vergelijking op maat te kunnen maken.

Bepaal eerst of je risico's wil nemen of niet. Wil je geen risico's, kies dan voor de pensioenspaarverzekering. Zit je al erg goed bij kas en geeft het niet om een beetje risico te nemen, kies dan maar voor het pensioenspaarfonds.

Een goede stelregel is de volgende. Ben je ouder dan 45 jaar, kies dan voor een pensioenspaarverzekering, ben je jonger dan 45 jaar, kies dan voor een pensioenspaarfonds.

Hoe verklaren we deze stelling?

Pensioensparen is hoe dan ook sparen op een lange termijn. Hoe korter die termijn, hoe meer je voor zekerheid moet kiezen. Het zal je maar gebeuren dat je net voor je vijfenzestigste uw pensioenspaarfonds, dat je nog maar 15 jaar hebt, ziet kelderen door een financiële crisis. Een grote ramp.

Maar als je 25 bent, dan is de kans op herstel van het verlies dat je lijdt door financiële crisissen of beursdalingen, veel groter over 40 jaar looptijd. Met andere woorden: door de langere looptijd ben je minder kwetsbaar voor beursdalingen en heb je meer kans op herstel.

Je hebt tot slot ook nog altijd de mogelijkheid om eerst 20 jaar te sparen via een pensioenspaarfonds, om dan de resterende 20 jaar te kiezen voor meer zekerheid via een pensioenspaarverzekering.

Hou er ook rekening mee dat veel verzekeringsmaatschappijen een deel van de stortingen gebruiken voor uitkeringen bij langdurige ziekte, ongeval of overlijden. Ben je al goed verzekerd, dan neem je die er best niet bij, zo heb je later een hogere opbrengst.

Wat zijn de voorwaarden voor pensioensparen?

Een natuurlijk persoon zijn en in België wonen. M.a.w. u mag geen bedrijf, vennootschap of VZW zijn.
Minstens 18 jaar zijn en niet ouder zijn dan 64 jaar.
Het pensioenspaarcontract moet minstens 10 jaar beslaan. Er moeten tevens minstens 5 jaarlijkse stortingen gebeuren.
Er zijn ook nog voorwaarden in verband met begunstiging bij leven en bij overlijden.

Wanneer kan ik stortingen doen voor pensioensparen?

Alle stortingen tussen 1 januari en 31 december van hetzelfde jaar, komen in aanmerking voor de belastingvermindering van het fiscale aanslagjaar daarop. Met andere woorden: alle stortingen in 2010 komen in aanmerking voor het aanslagjaar 2011 (inkomsten 2010).

Wanneer kan ik mijn spaargeld opvragen?

Je kan eigenlijk ten allen tijde uw geld opvragen, maar het is de bedoeling dat je dat pas doet vanaf je zestigste. Dat heeft met de belastingen te maken (zie volgende rubriek).

Eens je 65 bent hoef je niet noodzakelijk al uw geld op te vragen. Je mag je spaargeld gewoon laten staan zolang je wilt, of je vraagt een gedeelte op.

Moet ik belasting betalen als ik mijn spaargeld wil opvragen?

Vanaf uw zestigste verjaardag kan je je spaargeld opvragen aan een voordelig belastingtarief: dan moet je een belasting betalen van 10 of 16,5 procent (16,5 procent voor stortingen vóór 1993).

Als u uw spaarcenten vroeger opvraagt, dus vóór uw zestigste, dan wordt dat beschouwd als een inkomen van dat jaar dat belast wordt aan de marginale aanslagvoet en/of de aanslagvoet van 33%. Niet doen dus!

De aanslagvoeten 10 of 16,5% gelden enkel indien aan 4 voorwaarden gelijktijdig wordt voldaan. Deze 4 voorwaarden zijn: