Het Slaapritme van Paarden

Het slaappatroon van paarden verschilt met dat van een mens. Mensen hebben heel wat meer slaap nodig dan paarden en wij slapen gedurende een langere periode per eetmaal normaliter in een ruk door.

Duur en hoeveelheid slaap van een paard

Paarden hebben heel wat minder slaap nodig. Ze verdelen hun slaap over korte periodes gedurende de dag en de nacht. Het slaapritme verschilt van paard tot paard.
Algemeen kan men stellen dat een volwassen paard slechts drie uur per etmaal slaapt. Dit heeft te maken met het feit dat paarden prooidieren zijn en zich heel kwetsbaar opstellen als ze slapen. Veulens slapen het meest. Tot ze ongeveer drie maand oud zijn, slapen veulens liggend en dit bijna de helft van de dag (de merrie waakt bij haar veulen en houdt alles nauwlettend in de gaten). Ook veulens verdelen deze slaapperiodes door regelmatig korte dutjes in te lassen. Eens ze ouder worden gaan de veulens ook meer en meer staand slapen.
Een ouder paard zal minder gaan liggen omdat het meer moeite kost om opnieuw recht te komen.

Slaaphouding

Paarden slapen ook anders dan de mens. Een paard slaapt meestal staand en dit zou verschillende redenen hebben:

Om vlugger te kunnen vluchten. Indien ze neerliggen kost het heel wat meer tijd en energie om weg te komen en is het risico om als prooidier gevat te worden heel wat groter.
Om langer te kunnen eten.
Lang liggend slapen is niet mogelijk gezien hun groot lichaamsgewicht. Door het hoge lichaamsgewicht kunnen paarden zo moeilijk ademen en worden de bloedvaten dichtgedrukt. Dit heeft als gevolg dat bepaalde lichaamsdelen dus minder bloed krijgen en bijgevolg dus ook minder zuurstof en minder voedingsstoffen kunnen opnemen. Paarden kunnen om deze reden in gevaar komen wanneer ze onder narcose zijn of zelfs na de operatie.
Omdat paarden slechts enkele minuten tot een half uur REM-slaap (Rapid Eye Movement) nodig hebben . De REM-slaap is een diepere slaap waarbij alle zintuigen zijn uitgeschakeld en spieren ontspannen zijn. Het paardenlichaam komt zo volledig tot rust. Het paard gaat liggen om in de REM-slaap te komen. In deze slaapfase valt het soms voor dat paarden hun benen bewegen doch of ze dromen is nog niet wetenschappelijk bewezen.

In zeldzame gevallen komt het soms voor dat een paard plots omvalt en slaapt. Deze aandoening noemt men narcolepsie.

Wanneer paarden liggend slapen doen ze dit op twee manieren:

Met het hoofd rechtop steunend op de borstkast en de benen gestrekt. In deze slaapfase zijn slechts enkele zintuigen actief.
Liggend op de zijkant van hun lichaam met het hoofd op de grond. Dit is de diepere slaapfase en paarden doen dit enkel en alleen als ze zich veilig voelen en meestal niet langer dan 5 à 10 minuten afhankelijk van hun leeftijd en lichaamsgewicht. (Hoe jonger en minder zwaar hoe langer).

Speciale lichaamsmechanismen

Een paard zal dus meestal staand slapen of staan soezen. Hiervoor beschikt het over speciale mechanisme. Een paard kan zijn knie “op slot” zetten zodat de spieren van de achterbenen ontspannen. De knieschijf wordt over een uitstekend stukje bot gehaakt zodat het been in deze positie wordt vastgezet. De spieren hoeven dus niet langer het gewicht van het lichaam te dragen. Zo kan het paard zijn ander been laten rusten. Gezien er nog een minieme kracht nodig is om te blijven staan, wisselt het paard regelmatig van been: nu eens links dan eens rechts steunend op zijn achterbenen.

Door het opnieuw aanspannen van de spieren in het achterbeen komt de knie terug van het slot af. Bovendien beschikt het paard over een passief sta-apparaat: collagene banden werken als trekbanden om de gewrichten bij elkaar te houden. Ze nemen de functie van sommige spieren over en zorgen voor de stabiliteit van de gewrichten. Zodoende hebben ze geen rust nodig.

Het paard kan zijn hoofd laten hangen zonder dat het veel krachtinspanning kost. Dit komt omdat het hoofd van het paard gedragen wordt door een grote elastische band in de nek die loopt van de schedel tot op de schoft.

Slaapgewoontes

Elk paard heeft zijn eigen slaapgewoontes. Sommige zullen alleen ’s nachts slapen anderen ook overdag. Een feit is zeker, paarden slapen enkel wanneer ze zich veilig en comfortabel voelen. In een kudde zal je vaak merken dat terwijl een paar paarden slapen, anderen de wacht houden om in geval van gevaar de kudde te waarschuwen. Een heerlijk dutje in de zon daar genieten ze van.

Zorg dat je paard over een ruime stal en dik strobed kan beschikken om het rusten comfortabel te maken. Let op de slaapgewoontes van je paard. Als je paard meermaals per dag gaat liggen om te slapen is er vaak iets mis.

Laatste aanpassing op Sunday, December 3, 2017 om 11:48u