Uw paard Desensibiliseren: "Trek het je niet aan!"

Desensibiliseren betekent dat je, je paard voor iets of iemand onverschillig of ongevoelig gaat maken.

Desensibiliseren. Het paard maakt
kennis met de carrotstick.
Het touw ligt rond zijn hals.
De trainer zal het paard met de stick en
het touw overal op het lichaam aanraken.
Zorg dat het touw zachtjes op het paard
neerkomt. .

Photo Copyright 2010 Kate Busa.
All Rights Reserved.

Hoe?

Dit kan geleidelijk gebeuren zodat het paard datgene waarvoor hij schrik heeft als normaal gaat beschouwen en het dus een gewoonte geworden is. Je leert je paard door herhaling dat het niet hoeft te schrikken.

Bij desensibiliseren hanteert men meestal het principe van “dichterbij komen en opnieuw verderaf brengen” of “het naderen en terugtrekken” (zie foto1). Dit is een techniek om het paard te leren zich in een nieuwe situatie behoorlijk te gedragen of aan een nieuwe stimulus gewoon te worden. Het belangrijkste hierbij is dat we het paard in kleine stapjes laat wennen aan iets nieuws. Geduld en belonen van de kleinste vordering in de richting van het gewenste gedrag zijn essentieel.

Soms zal een paard maar een paar minuten nodig hebben maar soms zelfs enkele weken. Zorg steeds dat het paard en jij aan de oefening een positieve ervaring hebt. Train zolang je de aandacht van je paard krijgt. Sommige paarden gaan zich snel vervelen. Stop dan of begin een nieuwe oefening.

Voorbeeld: het zadelmak maken van een paard.

Je laat je paard kennis maken met een zadeldoek en het zadel. Je toont hem deze zaken van ver. Je brengt ze dichterbij, laat hem er aan snuffelen.

Bij desensibiliseren hanteert men meestal het principe van “dichterbij komen en opnieuw verderaf brengen” of “het naderen en terugtrekken” (zie foto's 2, 3 en 4).

De volgende keer span je het zadel lichtjes aan, je gaat steunen in de stijgbeugel, slaat je been over, om tenslotte op de op de rug van je paard te gaan zitten.

Geleidelijk en door het veelvuldig te herhalen, laat je paard toe dat je deze handelingen uitvoert zonder dat je paard er nog van opkijkt. Beloon voor iedere stap!

Desensibiliseren: dichterbij komen en opnieuw verderaf brengen

Dichterbij komen en
opnieuw verderaf brengen: even
laten snuffelen aan het zadeldoek

Photo Copyright Naturalhorsesupply.com.
All Rights Reserved.

Desensibiliseren: met het zadeldoek over het lichaam van het paard strijken

Met het zadeldoek over het
lichaam van het paard
strijken

Photo Copyright Naturalhorsesupply.com.
All Rights Reserved.

Desensibiliseren: het zadeldoek op de rug van het paard leggen

Nog een stapje verder:
het zadeldoek op de rug leggen.

Photo Copyright Naturalhorsesupply.com.
All Rights Reserved.

Progressief desensibiliseren (ongevoelig maken)

Bij progressief desensibiliseren gaat men de stimulus (datgene waarvan het paard schrikt) verhogen totdat het paard geen reactie meer geeft. Hou dus rekening met de sterkte van de stimulus (hoeveelheid, duur, de afstand, het volume).

Uw paard laten wennen aan de paardenstofzuiger.

Eerst laat je dit akelig ding ergens staan dat je paard het ziet en geen reactie heeft.
Je brengt de paardenstofzuiger dichter en breng hem opnieuw weg zonder iets mee te doen.
Vervolgens zet je de paardenstofzuiger aan. Je paard wordt gewoon aan het geluid. Zet alles opnieuw af.
Je laat hem kennis maken met de borstels die aan, de slang verbonden zijn.
Uiteindelijk zet je de paardenstofzuiger aan en kan je het paard oppoetsen.

Uw paard laten wennen aan de manenspray.

Je spuit eerst met de spuit ver van je paard. Je paard zal gewoon worden aan het geluid. Je brengt de spuit dichter. Je laat hem aan de spuit snuffelen. Je sproeit met de spuit weg van je paard. Vervolgens spuit je op je paard, heel kort op de, voor je eigen paard, de minst gevoelige plaats. Blijf dan wat langer spuiten en ga vervolgens ook op de meer gevoelige plaatsen spuiten. Uiteindelijk kan je door herhaling van deze handeling je paard desensibiliseren voor de spuitbus manenspray.

Uw paard laten wennen aan een draaiende motor van een tractor, auto...

Zet de tractor op het erf. Ga in een grote boog om de tractor heen. Verklein de cirkel tot je zo goed als naast de tractor met je paard kan passeren. Laat nu de motor draaien en herhaal de handelingen. Laat de motor eens loeien als het paard in de buurt is. Uiteindelijk passeert het paard de draaiende tractor zonder dat het er erg in heeft.

Geduld en nog eens geduld!

Heb geduld! Laat je paard zelf bepalen hoe snel het desensibiliseren gaat. Is dit niet mogelijk omwille van je eigen veiligheid of deze van je paard dan kan je niet anders dan je paard onmiddellijk en grondig onderdompelen in de schriksituatie en zorgen dat het niet kan vluchten. Ga door tot dat het paard het opgeeft en zich aan jou onderwerpt.

Een voorbeeld: op een ruiterswandeling begint opeens de fanfare te spelen. Je paard schrikt en je kan het niet zomaar laten begaan anders breng ieders veiligheid in het gedrang. Je moet je paard onmiddellijk en krachtig aanpakken vooraleer er ongelukken gebeuren.

Actief en passief desensibiliseren (ongevoelig maken)

Desensibiliseren kan zowel passief als actief.

Bij passief desensibiliseren leert het paard iets of iemand te verdragen. Een voorbeeld: als de deur van de stal bij fel onweer en wind af en toe kraakt dan zal het paard dit als normaal gaan beschouwen en er komt geen schrikreactie meer.

Bij actief desensibiliseren gaat men het paard gericht confronteren met hetgeen waarvan het schrikt maar er iets positiefs aan verbinden. Het paard kijkt dan zodanig uit naar de beloning dat het niet meer schrik van iets of iemand.

Voorbeelden

Unique is bang van een spuitbus. Als hij de spuitbus manenspray aanraakt met zijn neus en toelaat dat ik vervolgens zijn staart mag bespuiten, krijgt hij daarna een paardensnoepje of een wortel. We belonen hem uitbundig met onze stem:”super”. Later kan je het snoep achterwege laten en nog enkel belonen met je stem (aanraken akelige dingen en belonen).
Unique laat zijn rechter achtervoet moeilijk nagelen (vernageling door vroegere hoefsmid). Van zodra de hoefsmid aan die voet begint, wordt Unique onrustig. We laten hem de grondwerkoefening doen”neusje op de grond”. Hij kalmeert en wij belonen. Ondertussen is de voet al genageld vooraleer Unique het beseft. (zie rubriek grondwerkoefening doen”neusje op de grond”=kalmeren en belonen).
Alle voorwerpen die flapperende geluiden maken in de wind, zorgen voor heftige schrikreacties bij paarden: plastic zeilen (foto 9), paraplu's, plastik zakken enz. Een paraplu is een ideaal voorwerp om een paard te desensibiliseren (zie foto's 5, 6, 7 en 8).

Desensibiliseren: target- of clickertraining

Desensibiliseren. Samen onder moeders paraplu stap 1: even
snuffelen. Hier laat men het paard de paraplu aanraken
(target- of clickertraining).

Photo Copyright Less is More - Natural Horsemanship. All Rights Reserved.

Desensibiliseren: verwijderen en dichtbij komen

"Woow! Wat een gevaarlijk ding is dat zeg!"

Desensibiliseren: Het ziet er bij nader inzien toch niet zo gevaarlijk uit

Desensibiliseren: best wel leuk zo'n paraplu

Gouden tips bij het desensibiliseren

Start met te desensibiliseren als je paard rustig is. Het paard vertrouwt jou.
Blijf zelf rustig, adem rustig (adem niet inhouden, je paard voelt zelfs die spanning) en gedraag je zo neutraal mogelijk, alsof je het paard niets vraagt.
Beweeg ritmisch en speels.
Glimlach.
Bouw geleidelijk op (eerst aanraken met de hand over het ganse lichaam daarna het paard laten kennis maken met andere zaken). Vertrouwt het paard je ga dan pas verder.

Desensibiliseren: flapperende plastic zeilen zijn
over het algemeen oorzaak van heftige schrikreacties.
Ideaal om te desensibiliseren.
Het paard wordt hier op alle plaatsen van zijn lichaam
aangeraakt met een plastiek zeil.

Photo Copyright 2010 Kate Busa. All Rights Reserved.
Wees creatief. Laat je paard kennis maken met de zweep, een plastiekzak, een handdoek, een zeildoek, voetbal, paraplu’s, wormspuiten, voertuigen, zingende of springende mensen,…Je paard zal steeds moediger worden.
Wees geduldig. Niets moet, alles kan…
Maak je niet kwaad.
Zet je paard niet vast maar hou het aan een lang touw
Laat het paard rond jou bewegen maar laat het niet weg van jou vluchten.

Hulpmiddelen bij het desensibiliseren

Bekijk onderstaand filmpje eens. Het bevat een heel arsenaal aan hulpmiddelen waarmee je je paard kan desensibiliseren.

Foto's met dank aan www.HorseSense-NC.com, www.lessismorehorse.com, www.naturalhorsesupply.com
Photos courtesy of www.HorseSense-NC.com, www.lessismorehorse.com, www.naturalhorsesupply.com