Het reptielenbrein en reclame

Reclamejongens zijn altijd al handig geweest om hun waren te promoten. En daarbij doen ze heel vaak (meestal zelfs) beroep op het reptielenbrein en het emotioneel brein. In ons artikel over woede en agressie hadden we het er reeds over.

Bij de illusie van schaarste kan er zelfs zeer primitief gedrag ontstaan zoals op de beruchte Black Friday Shopping in de USA. Black Friday is de vrijdag na Thanksgiving en is klassiek de start van het kerstshoppen. Omdat op die dag vele Amerikanen verlof hebben en er veel grote warenhuizen kortingen geven, is er elk jaar een stormloop. Zo erg zelfs dat op vrijdag 28/11/2008 een bediende van de Wal-Mart in Long Island New York, vertrappeld werd door een horde van 2000 winkelgangers.

Tegen de tijd dat de politie arriveerde was de man dood. Ook verschillende agenten en een zwangere vrouw kregen trappen. Geen enkel normaal denkend mens kan dit bergijpen, en toch doen zulke dingen zich voor in een beschaafd land.

Black Friday shopping in Amerika
Foto met toestemmning van www.rushprnews.com

Prikkels die sterke reacties uitlokken van het reptielenbrein hebben te maken met:

geld, macht en sociale status,
zelfbeeld,
voedsel
sex.

En dat is precies waar reclame heel sterk in is. Je kan je geen reclamespot indenken zonder dat één of meerdere van deze elementen aanwezig zijn.

Macht, sociale status, geld

Macht en sociale status verwerf je vooral door veel geld. Alle reclames die snel veel geld beloven, doen beroep op hebzucht en dwangmatig gedrag. En hoewel we allemaal honderden verhalen kennen van charlatans die de mensen snel veel geld beloven in de zin van zeer hoge rentes tot 20 %, toch lopen er elke keer weer honderden mensen hun ongeluk tegemoet.

Lernout en Hauspie, en recenter nog de bankcrisis van eind 2008: allemaal voorbeelden van hoe aan de mensen snel veel intrest werd beloofd.

Wel vergeet het: snel rijk worden is slechts voor enkelingen onder ons weggelegd. En dan moet je over verschrikkelijk veel talent beschikken, super commercieel zijn, buitensporig intelligent, of ontzettend veel geluk hebben.

Al de rest? "Wie niet steelt of erft, moet werken tot ie sterft", zeggen we vaak al lachend.

Hoe ver ga jij voor geld?

Zelfbeeld

Reclame doet bijna altijd beroep op ons zelfbeeld. Ook dat is iets wat met het reptielenbrein te maken heeft. Doe maar eens een aanval op iemands zelfbeeld (bijv. zeggen dat iemand lelijk of dik is, of een loser, krapuul of uitschot), je krijgt gegarandeerd een agressieve tegenaanval. We associëren ons maar al te graag met beeldschone onweerstaanbare vrouwen, stoere mannen die niet terugdeinzen voor gevaar, sportief en uitdagend, intelligent, cool.

Dat is precies de reden waarom reclame bijna uitsluitend attractieve mannen en vrouwen toont, vaak ook bekende acteurs, sportsterren, zangers. Dit wekt jaloersheid op en de drang om te concurreren. Als je dan niet oppast, dan ben je op weg om veel dure kleren te kopen, schoenen die je in geen jaren kan verslijten, vitamines, vermageringsproducten, fitness apparaten enz.

Slankie Reclame - Goed lijf, goed leven!

En toch zijn al die onweerstaanbare vrouwen en mannen niet echt zo onweerstaanbaar als ze worden getoond. Met Photoshop (foto's) en met After Effects (film) worden alle onvolmaaktheden van de modellen weggetoverd. Klik maar eens op deze link, klik in het nieuwe scherm op de foto, en als onderaan de foto de schuifbalk verschijnt, verschuif die van links naar rechts om de "retouches" één voor één te tonen. Je kan ook op de afzonderlijke retouches linksboven klikken.

Sex

Je kan geen reclamespot bedenken of er zitten impliciet of expliciet sexueel getinte beelden in. Boodschappen die rechtstreeks en uitsluitend gericht zijn op ons reptielenbrein en ons emotioneel brein. De beelden die we te zien krijgen, gaande van puur naakt tot knappe modellen, hebben vaak niet eens een verband met het product dat aangeprezen wordt.

Beelden met sexuele inslag hebben vaak enkel tot doel de aandacht te trekken. Je herinnert je achteraf wel nog de reclamespot en het mooie model, maar je weet niet eens meer welk product of dienst er werd aangeprezen. Wat weer bewijst dat je denkend brein op non-actief stond tijdens het bekijken van de reclame.

De suggestiviteit gaat van zeer onschuldig romantisch tot vaak ronduit pornografisch.

Voorbeeld van reclame voor bier met pornografische inslag

Zeer vaak wordt er gesuggereerd dat het aangeprezen product je sexueel attractiever maakt voor het andere geslacht. Andere associaties zijn: stout, gevaarlijk, illegaal, onschuldig, romantisch enz.

Als je teveel aan sex denkt, dan kom je dit tegen!

Voeding

Voeding is zowat onze meest primaire behoefte, die gestuurd wordt vanuit het reptielenbrein: zonder voeding is er geen overleving mogelijk. En voeding is ook in staat om emotioneel zeer positieve impulsen te geven.

Eten is leuk en lekker! Waarom blijven kookprogramma's in al zijn variaties, het al tientallen jaren goed doen op radio en TV? Voedsel is dan ook één van de meest gebruikte artikelen in reclames. In combinatie met de andere prikkels (sociale status, zelfbeeld en sex) kan het een zeer krachtige impuls geven aan het primitief reptielenbrein.

Resultaat: je koopt teveel, je eet teveel, je drinkt teveel! Het is niet toevallig dat het land van de "advertising" (USA) ook het land van de dikste mensen ter wereld is. Niet minder dan 30% van de Amerikaanse bevolking leidt aan overgewicht!

Kan je er iets aan doen?

Ik denk het wel. Maar alleen als je emotioneel brein en vooral je denkend brein sterk genoeg zijn om het hoofd te bieden aan je reptielenbrein.

In de volgende artikelen geven we tips waarmee je je eigen gedrag op verschillende manieren kan heroriënteren.

Laatste aanpassing op Thursday, January 4, 2018 om 08:40u