Home » Vrije-tijd » Paarden » Aankoop-van-een-paard » De belangrijkste bepalende factoren bij de aankoop van een paard

De Parisienne - Roman van André Van Butsel

Zoektocht naar een verdwenen jeugdvriendin.

Meisje aan de Overkant - Debuutroman van André Van Butsel

Een simpele dorpsjongen, een rebels stadsmeisje, een ontroerende vriendschap.

Belangrijkste factoren bij de aankoop van een paard

Iedereen die een bepaalde sport beoefent wil op den duur zijn eigen materiaal. Bij de meeste sportdisciplines zijn kwaliteit en prijs gemakkelijk vast te stellen. Voor de aankoop van een paard, een levend wezen dat niet niet over ideale kwaliteiten beschikt, ligt dit een stuk moeilijker. Het ideale paard bestaat niet. We kunnen ons enkel baseren op de belangrijkste bepalende fatoren voor de kwaliteit van een paard. Tracht dus een paard te zoeken dat het dichtst aansluit bij je wensen, je karakter en je rijvaardigheden. Een verkeerde keuze schaadt zowel de ruiter als het paard. Je zelfvertrouwen en je geld verdwijnen als sneeuw voor de zon. We bespreken kort waarmee je rekening kan houden.

Het uitzicht van het paard: ras, bouw, geslacht, kleur.

De keuze van ras, bouw en kleur zullen grotendeels bepaald worden door je eigen voorkeur. Al spelen je lengte, gewicht en je rijvaardigheid daarbij wel een rol. Een reus van een vent zit comfortabeler op een groot paard. Het ene ras is wel meer geschikt voor de ene of andere discipline van de ruitersport maar daar hebben we het later over.

Sommige rassen staan bekend om hun temperament en wispelturigheid en zijn dus niet geschikt voor een beginnende ruiter.

Hengsten zijn uitdagender en vragen een deskundige kordate aanpak. Merries kunnen vaak humeurig worden als ze hengstig zijn en moeten met het nodige geduld aangepakt worden. Wij kiezen om al deze redenen voor ruins omdat ze over het algemeen wat rustiger zijn.

De kleur en de aftekeningen van een paard kunnen bepalend zijn. Icarus heeft aan de achterbenen witte sokken. Deze aftekeningen bezorgden ons al heel wat last en kosten ons al menige euro’s (zie rubriek mok zonnebrand bij paarden).

Schimmels en paarden met witte benen of sokken, zouden gevoeliger zijn voor allerlei huidaandoeningen. Bij onze zoektocht naar een tweede paard, wilden wij een paard zonder witte aftekeningen. Unique heeft 4 zwarte voeten.

Tip
Let op de bouw van het paard in stilstand. Laat het paard onder de ruiter die hij gewoon is rijden. Rijdt zelf ook met het paard. Zo voel je het best of je goed zit. Is het paard niet té groot, niet té breed, niet té smal, niet té nerveus, werklustig enz.

Het karakter van het paard

Het karakter, temperament en de manieren van het paard zijn enorm belangrijk. Een paard dat goed in zijn hoofd is, is onbetaalbaar. Het paard is leergierig en heeft een gezonde werklust.

Het karakter van het paard moet bij je passen of het klikt niet. Jij moet het paard vertrouwen en het paard moet jou vertrouwen. Het is de combinatie (ruiter en paard) die het moet doen.

Een zenuwachtig paard heeft een moedige ruiter nodig die hem tot rust kan brengen. Een angstig paard heeft een leider nodig die hem vertrouwen kan geven. Ben je zelf nerveus of angstig, kies dan niet voor een wispelturig paard maar kies een rustig paard. Ben je eerder avontuurlijk en dapper dan rijdt je misschien toch liever op een levendig en speels paard.

Onthoud dat de meeste paarden perfect de gemoedstoestand van hun leider kunnen aflezen en zich meestal ook zo zullen gedragen. Werk er beiden aan (zie rubriek grondwerk met paarden).

Tracht dus bij de aanschaf een zo volledig mogelijke beeld te vormen over het paard. Informeer bij de eigenaar naar de karaktertrekken, de gedragingen in verschillende situaties, de eigenaardigheden of de onhebbelijkheden van het paard. Gun het paard ook de nodige tijd om zich aan zijn nieuwe omgeving en eigenaar aan te passen. Met veel geduld, liefde en dagelijks je paard in de hand te hebben, bereik je enorm veel. Weet dat je er zoveel voor terug krijgt. Ga ervan uit dat het een jaar kan duren vooraleer je een stevige band van vertrouwen en wederzijds respect hebt bereikt!

Tip
Uit de ogen en aan de stand van de oren van het paard kan je vaak het karakter aflezen. Zij weerspiegelen vaak of het om een vriendelijk, schrikachtig of angstig paard gaat.

Op een korte tijd een paard zijn karakter leren kennen is meestal moeilijk. Misschien gedraagt het paard zich bij jou totaal anders. Indien mogelijk vraag het paard een week op proef te mogen rijden om zo het karakter te leren kennen en hem in rustiger omstandigheden te rijden. Bedenk wel dat je dan de volle verantwoordelijkheid hebt over het paard en dat je dan reeds kosten hebt voor voeding en eventuele andere kosten zoals dierenarts en/of hoefsmid als er iets fout loopt. Maak dus vooraf duidelijke afspraken!

De leeftijd van het paard

De leeftijd van het paard speelt uiteraard een rol bij de aankoop. Wil je onmiddellijk met je paard rijden dan is de aankoop van een veulen geen optie. Anderzijds zal de band die je hebt met een paard dat je zelf als veulen hebt grootgebracht en verzorgd, veel intenser en dieper zijn.

Een jong paard moet nog enorm veel leren en vraagt dus de nodige kennis en een deskundige aanpak om te scholen en te trainen. Een beginnende ruiter kiest het best niet voor een groen paard.

Wie wedstrijden wil meedoen, kiest een paard tussen de 5 en de 6 jaar. Deze paarden zijn getraind en nog zeer fit. Wij kozen steeds voor 9 jarige paarden omdat deze vaak al degelijk opgevoed zijn, meestal al wat kilometers in de benen hebben en reeds vertrouwd zijn met allerlei indrukken waardoor ze minder angstig reageren. De normale levensverwachting van deze paarden, is nog lang en bij een goede verzorging kan men er nog jaren van genieten.

Bij oudere paarden treden soms al mankementen op te wijten aan slijtage door het vele of zware werk. Aandoeningen aan de benen en het lichaam (zie rubriek aandoeningen bij paarden zoals peesontsteking, spat,..) kunnen veel geld kosten en pijn veroorzaken bij de eigenaar en bij het paard. Maar voor een beginnende ruiter of louter recreatief gebruik zijn oudere paarden nog best geschikt. Paarden kunnen een ouderdom bereiken van 25 à 30 jaar.

Een onbeleerd of goed doorgereden paard

Schat je vaardigheden en beperkingen als ruiter eerlijk in. Koop nooit een paard dat je tijdens de proefritten niet meester bent. Een groene beginnende ruiter heeft meer baat bij de aanschaf van een beleerd paard. Je kan van een vriendelijk, goed gemanierd en perfect doorgereden paard enorm veel leren.

Icarus is zo’n juweeltje die ons alles liet uitproberen en ons zelf rustig aangaf wat we juist of niet juist deden. Ook aan de hand, bij de dagelijkse verzorging en als de hoefsmid of tandarts op bezoek komt zijn beleerde paarden meestal meer gedisciplineerd. Ze leerden al die zaken en zijn minder angstig.

Een gevorderde ruiter beschikt over de vaardigheden om misschien zelf zijn paard zadelmak te maken en te beleren. Dankzij de uren die hij reeds op een paardenrug doorbracht en zijn opgedane ervaring kan hij/zij het beste in het paard naar boven brengen.

Wat wil je met het paard doen? Wedstrijd of recreatief rijden?

Voor een recreatie-ruiter speelt het ras en type van het paard een mindere rol. Wel het karakter, het temperament en de manieren.

Kies voor een rustig paard als je van plan bent om alleen maar les te volgen in een manege, natuurwandelingen te maken of mee te doen aan evenementen zoals ommegangen of een stoet. Denk hier ook dat hengsten voor buitenritten vaak minder geschikt zijn. Je komt er natuurlijk hengstige merries tegen en dat valt dan heus niet mee om de driftige hengst onder controle te houden.

Voor wedstrijden ben je beter af met de aanschaf van een jong en veelbelovend paard. Het moet liefst een goede gezondheid hebben en stressbestendig zijn. Merries kunnen nogal nukkig zijn als ze hengstig zijn en presteren dan op dressuur vlak iets minder.

Tip
Bespreek met de verkoper wat je met het paard wil doen. Hij kent zijn paard en weet of het daar voor geschikt is. Stel zelf zoveel mogelijk vragen. Doe je graag wandelingen, neem het paard dan mee op de weg om je er van te overtuigen dat het paard veilig is in het verkeer, dat het paard niet angstig is en voor het minste op de vlucht gaat.

Welke discipline (dressuur, springen, endurance, western,..) wil je beoefenen?

Sommige rassen zijn voor een bepaalde discipline beter geschikt dan andere. De bespreking van alle rassen en hun kenmerken zou ons echter te ver leiden. We geven hier echter een paar richtlijnen.

Een dressuurpaard moet uiteraard beschikken over de nodige uitstraling en mooie bewegingen hebben. Hengsten showen van nature en zijn dus perfect geschikt voor dressuur, maar moeten gereden worden door een ervaren ruiter. Koop geen hengst voor een beginnende ruiter!

Een springpaard moet sterke benen en gewrichten hebben om voor het springen krachtig te kunnen afzetten en bij het neerkomen na de sprong, de schok te kunnen opvangen. Een temperamentvol en fijn gebouwd volbloed Arabier is niet geschikt voor de springsport.

Van een endurancepaard verwacht men dat het over een enorm uithoudingsvermogen beschikt. Volbloedpaarden beschikken over deze mogelijkheid. Voor samengestelde wedstrijd is uithoudingsvermogen en snelheid een onontbeerlijke eigenschap.

Westernpaarden beschikken dan weer over de mogelijkheid om kort draaiende bewegingen uit te voeren. Ze zijn meestal kleiner bijv. de Quarter Horse.

Tip
Leg uit aan de eigenaar van het paard voor welke discipline je het paard wilt gebruiken. De verkoper weet of het paard hiervoor in aanmerking komt. Ga nooit uit van veronderstellingen en informeer je grondig.

De gezondheid van het paard

De gezondheid van het paard is heel belangrijk. Een ongezond paard zal misschien bij de aankoop wat minder duur zijn, maar zal uiteindelijk veel meer geld kosten aan dierenarts en medicatie. Eens het paard gekocht, draag je de volle verantwoordelijkheid voor zijn gezondheid. Informeer bij de eigenaar of het paard gezond is en of het reeds behandeld is voor bepaalde aandoeningen. Wees eerlijk met jezelf en vergelijk het paard met andere paarden die je kent. Koop nooit een paard dat er slecht uit ziet. Een goede gezondheid zal je later veel geld, lastige en dure onderzoeken en veel verdriet besparen.

Alhoewel paarden er stoer en sterk uitzien, zijn het tere dieren die gemakkelijk ziek kunnen worden (zie rubriek aandoeningen bij paarden). Ook lichamelijke ongelukken kunnen door de sterkte van de paarden zelf, lelijke wonden opleveren en de eigenaar op kosten jagen (zie rubriek EHBO bij paarden). Wat ik hiermee wil zeggen is: laat je niet alleen leiden door liefde op het eerste gezicht maar weet dat voorkomen altijd beter is dan genezen. Eens je gehecht bent aan een paard, is het afstand nemen om het even welke redenen heel moeilijk.

Laat je voor de beoordeling van de gezondheid van het paard steeds bijstaan door een deskundige op dit vlak. Aan het uiterlijke en de bewegingen van het paard, merk je al veel. De beschrijving hieronder is niet gestoeld op medische kennis maar enkel door veel paarden te bekijken en als het ware ermee te leven, merk je tenslotte toch afwijkingen op.

Let op de bouw van het paard. Is alles in harmonie? Bekijk het paard van voor naar achter. Bevalt het totaalbeeld van het paard je, ga dan dieper in op de details.
Begin bij het hoofd. Kijk in de ogen van het paard. Bij een gezond paard zijn de ogen levendig, helder en hebben een vriendelijke uitdrukking. Doffe, half gesloten of starre ogen geven aan dat een paard ziek is en/of pijn heeft.

De grootte van de oren moeten in evenredigheid zijn met de grootte van het hoofd. Een vriendelijk paard draagt zijn oren naar voor gericht. De oren reageren zeer attent op ieder geluid.

De neus mag niet bol staan anders spreekt men van een ramsneus. Een gezond paard heeft droge openstaande neusgaten die in stilstand nauwelijks bewegen. Bij arbeid bewegen ze regelmatig op en neer. Is er neusvloei zichtbaar dan is het paard verkouden.

De tanden moeten mooi op elkaar passen. Tussen de kaken van het paard bevindt zich de kaakgroef. Daarin moet je een vuist kunnen steken.

Inspecteer de benen van het paard. Zij moeten koel aan voelen en geen verdikkingen vertonen. Ook de hoeven mogen niet warm aanvoelen. De voeten van het paard mogen niet naar binnen of buiten gedraaid zijn. Met het spronggewricht en de hak moet men opletten. Het paard kan spat hebben (zie rubriek spat bij paarden) en dit is niet te genezen. Het paard kan kreupel worden.

De rug mag niet té lang zijn. De ribben niet té rond. Pompen de ribben bij de ademhaling dan kan een paard dampig zijn. De achterhand moet goed ontwikkeld zijn. Het kruis mag niet hoger zijn dan de schoft.

De gangen van het paard

Observeer goed de gangen van het paard. Deze moeten zeer ruim zijn dwz dat het paard de achterbenen goed onder zich brengt.

In stap moet het paard zijn achterbeen voorbij de voetafdruk van het laterale voorbeen plaatsen.
In draf moeten de voorbenen ver naar voor gebracht worden.
De galop moet ruim en sterk zijn.

Laat het paard stappen, draven en galopperen aan de longe, vrij en onder de ruiter. Pas op als een paard zeer kort gehouden wordt, dit kan een teken zijn dat men onregelmatige bewegingen tracht te verdoezelen. Vraag aan de eigenaar het paard zowel links als rechts te laten galopperen. Lukt dit niet aan beide kanten, dan kan er een probleem zijn. In stap of in draf zijn andere onvolkomenheden zichtbaar zoals bijv. uitdraaien met het been. Laat de eigenaar alle zaken met het paard doen die hij beweert te kunnen. Luister of het paard tijdens de arbeid niet hoest of veel struikelt.

Tip
Laat zeker altijd het paard onderzoeken door een onafhankelijke dierenarts. Een keuring is zeker aan te raden maar geeft de nodige garantie op een gezond paard waarbij een normaal risico bestaat. De kosten zijn meestal voor de toekomstige eigenaar en bedragen ongeveer een 500€.

Heeft het paard stalondeugden?

Een paard observeren in de stal, geeft je al heel wat informatie. Ook het bekijken van de stal kan je al een aanwijzing geven of het paard lijdt aan stalondeugden zoals kribbebijten of slaan. Zie je hiervan sporen dan heeft het paard een gedragsprobleem. De meeste van deze stalondeugden zijn schadelijk voor de gezondheid van het paard en vermindert de handelswaarde. Bovendien gaan andere paarden dit gemakkelijk overnemen. We bespreken hier kort de meest voorkomende stalondeugden.

Kribbebijten

Deze stalondeugd ontstaat meestal door verveling. Het paard bijt aan de voer- of drinkbak. Door met de tanden alles vast te nemen of zelfs langs de muren te raspen, slijten de tanden snel af.

Luchtzuigen of windzuigen

Bij luchtzuigen of windzuigen zal het paard lucht in de keel persen en doorslikken. Je hoort hierbij een klokkend geluid. Meestal hebben deze paarden een slechte spijsvertering en zijn ze vatbaarder voor koliek. Meestal zien ze er mager uit en hebben een doffe vacht.

Weven

Weven is een stalondeugd waarbij het paard voortdurend zijn hoofd en hals heen en weer beweegt. Het paard heft hierbij om beurt zijn voorbenen op. Dit brengt uiteraard een vroegtijdige slijtage van de benen met zich mee.

Kroontrappen

Bij kroontrappen probeert het paard met de ene hoef op de kroonrand van de andere hoef te rusten of te staan. Hierdoor kunnen lelijke wonden en een afwijkende groei van de hoeven voorkomen.

Mest eten

Mest eten komt voor doordat paarden een slecht samengesteld voer toegediend krijgen. Om dit tekort aan bepaalde stoffen te verhelpen, eten ze hun eigen mest op.

Likken aan metalen staldeuren of gekalkte muren

Het likken aan metalen staldeuren of gekalkte muren vindt zijn oorzaak bij een gebrek aan mineralen of kalk. Hier is het noodzakelijk om zo vlug mogelijk een voedingssupplement toe te dienen omdat anders het gevaar bestaat dat het paard gaat kribbebijten.

Slaan op stal

Slaan op stal kan een uiting zijn van angst, jaloezie of verveling. Uiteindelijk schijnen ze plezier te vinden in het horen van het geluid die het slaan teweeg brengt. De muren afschermen met rubber of zandzakjes is meestal voldoende om hun ermee tot stoppen te brengen. Bij het slaan door angst moet je met veel geduld dit trachten af te leren of eventueel de oorzaak (bijv. muizen of ratten op stal) bestrijden.

Stukbijten van dekens

Stukbijten van dekens kan een favoriete bezigheid zijn van hengsten of ruins. Het is vooral voor de eigenaar een dure grap. Controleer hier steeds grondig de vacht van het paard. Misschien is een huidirritatie de oorzaak.

Hoe is het paard in de dagelijkse omgang?

Een paard heeft een eigen wil en een persoonlijkheid. Het ene paard reageert heel anders dan het andere. Het is altijd handig als je weet hoe het paard in de dagelijkse omgang is. Tracht daarom van de eigenaar zoveel mogelijk te weten te komen over het gedrag van het paard. Raak het paard aan en spreek er tegen. Kijk hoe het paard hierop reageert en probeer hem zo goed mogelijk te leren kennen. Vraag het paard eens aan de hand te mogen nemen en er mee rond te stappen maar wees steeds voorzichtig in de omgang met een vreemd paard. We sommen hieronder een paar vragen op:

hoe gedraagt het paard zich op stal
laat het zich goed vangen op de weide
hoe gedraagt het paard zich ten opzichte van andere paarden
hoe reageert het op katten en honden
hoe gedraagt het zich ten opzichte van vreemden
is het paard gewoon om vast gebonden te staan
staat het paard stil bij het oppoetsen, bij het opzadelen, een deken aan of uit
doen
laat het zich goed beslaan (warm of koud beslag) door de hoefsmid
hoe reageert het paard bij de tandarts
laat het paard zich gemakkelijk scheren
laat het paard toe dat je op een trapje staat bij het trekken van de manen
wat doet het paard als de dierenarts hem moet onderzoeken
hoe is het paard op wandeling, heeft hij schrik van tractors en andere landbouwmachines, fietsers, moto’s enz.
hoe reageert het paard op felle geluiden en muziek
bijt het paard, slaat het paard
gaat hij in paniek aan de halster hangen, vlucht hij weg en is hij gemakkelijk te kalmeren

Informeer hoe de eigenaar in dergelijke situaties met het paard omgaat en dit zowel aan de hand, vrij of in het zadel. Bevraag ook hoe het paard onder het zadel loopt, wat hij wel en niet kan hebben, welk bit wordt er gebruikt, verdraagt hij sporen of een zweepje, moet het paard aan een losse teugel of eerder een strakke teugel gereden worden, enz

Als je al deze ervaring kunt delen weet je precies hoe je het paard dient te behandelen en vermijd je tijdverlies en verlies van wederzijds vertrouwen en dit is de basis van een goede verstandhouding tussen je paard en jezelf.

Tip
Maak thuis vooraf een lijstje met vragen want meestal vergeet je het merendeel er van en het is enorm belangrijk goed geïnformeerd te zijn.

Lees verder: Waar een paard aankopen?

Laatste aanpassing op Wednesday, November 15, 2017 om 16:57u