Infecties door parasieten: luizen

Voorkomen

Infecties met luizen komen het meest voor bij jonge veulens of bij paarden die erg verzwakt en/of ziek zijn. Indien gezonde paarden er door getroffen zijn, betekent dit zeker dat de luizen reeds van bij een andere gastheer of gastvrouw komen.

Periode

Een luizeninfectie komt het vaakst voor in de winter en het vroege voorjaar. De paarden hebben dan nog hun lange wintervacht en bovendien is de vochtigheidsgraad dan hoog. Een ideale biotoop dus voor de luizen. Luizen gedijen goed in een mild klimaat.

Verspreiding

De verspreiding van de luizen gebeurt door direct contact tussen de paarden onderling of door schuren van de paarden tegen een hek of staldeur of via het verzorgingsmateriaal. Hou dus poetsgerief specifiek voor aan één paard. Het gebruik van dezelfde borstels of hoevenkrabbers voor meerdere paarden geeft vroeg of laat problemen (zie rubriek schimmel bij paarden).

Soorten luizen

Er zijn twee soorten luizen:

De bloedzuigende luizen (haematopinus).

Dit soort luizen is grijsblauw van kleur en de kop is spits van vorm. Deze luizen leven van bloed- en weefselvocht. Je treft ze vooral aan in de manen, in de staart en in de haren van de vetlokken van het paard (vooral bij paarden met veel behang aan de benen zoals Friezen, Tinkers,…). Deze soort luizen zijn meestal in grote aantallen aanwezig.

Haematopinus

De bijtende of vachtluizen (damalinia equi).

Dit soort luizen is bruinbeige van kleur en de kop is breder dan de borst. Van deze soort luis is het achterlijf het breedst. Ze leven van de haarschilfers en de huidcellen. Je vindt ze vooral op de romp: borst en buik. Hun levenscyclus van ei tot volwassen luis duurt tussen de 15 tot 20 dagen. Alhoewel ze meestal maar in kleine getallen aanwezig zijn veroorzaken ze heel wat ongemakken aan hun gastheer.

Damalinia equi

Symptomen

Luizen veroorzaken in de eerste plaats heel wat jeuk. Hierdoor gaan de paarden zich overal tegen schuren of bijten of krabben ze zich zelf. Dit bijten kan vrij radicaal zijn waarbij een paard zichzelf verwond. Hierdoor ontstaan dan huidontstekingen en haarverlies. De vacht is vaal en dof. Bloedarmoede is ook mogelijk bij ernstige infecties met bloedzuigende luizen.

Diagnose

Uiteraard merk je als paardeneigenaar wel de uitwendige symptomen bij je paard op. Wanneer je dit vaststelt, inspecteer je de huid. Luizen en hun neten (eitjes) zie je meestal wel met het blote oog. Met behulp van een loep kan je de luizen zeker detecteren en zie je gemakkelijk de neten op de haren zitten. De vachtluis beweegt als je met je hand tegen de haren in strijkt.

Eitjes van de luis op de haren van een paard

Behandeling van het paard

Uitwendige behandeling

De behandeling bestaat uit het wassen of het poederen met een antiparasitairproduct zoals bij de behandeling van mijten (zie rubriek mijten bij paarden): foxium, methoxychloor, lindaan, delthamethrin poeder.

Het beste behandel je het volledige paard of indien er meerdere paarden zijn, alle aanwezige dieren. Behandel alle paarden terzelfder tijd.

Gezien de meeste middelen niet de neten doden, dient de behandeling het best om de 10 à 14 dagen herhaald te worden (de eitjes komen om de 2 weken uit en vormen dus nieuwe luizen). Om het paard volledig luizen vrij te maken kunnen 3 à 4 behandelingen noodzakelijk zijn.

Informeer zeer goed bij de dierenarts of apotheek welk middel je het best gebruikt. Want al worden sommige middelen voor andere dieren gebruikt, dan nog kan het voor een paard zeer schadelijk of giftig zijn (koliek, wankelen). Zie ook rubriek mijten bij paarden.

Mocht het paard in de tussenperiode onrustig zijn en toch gaan schuren dan kan men op de huidontstekingen de zalf ‘dog eczema’ aanbrengen. Dit middel werkt pijn- en jeukstillend. Er zit een beetje antibiotica in die ontstekingen tegen gaat.
Ook de babyzalf met aloë Vera van Johnson (verkrijgbaar in de Delhaize) brengt vaak verlichting als ze op de jeukplekken wordt aangebracht.

Sommigen raden aan het paard te scheren. Opletten voor kou en tocht, na de dikke wintervacht! Het opleggen van een deken is door de warmte en vochtigheid opnieuw een broeihaar van parasieten.

Een huis-, tuin- en keukenmiddeltje die ik zeker niet wil achter houden is het aanbrengen van haarconditioner op de staart en manen. Laat de haarconditioner eventjes intrekken en kan alles door met een fijne kam. Door de haarconditioner zouden de neten gemakkelijker los komen en kan je ze aldus veel beter verwijderen. Was daarna alles zorgvuldig na met water.

Inwendige behandeling

Vitaminen en mineralen toedienen is zeker aan te raden gezien hierdoor de algemene conditie van het paard zal versterken.

Een aanvullend middel bij de bovenvermelde behandeling, is het dagelijks toevoegen van een teentje knoflook aan het krachtvoer.

Behandeling van de stal en verzorgingsmateriaal

Luizen kunnen zonder een paard maar enkele dagen overleven. Het ontsmetten van de stal is niet altijd mogelijk, al bestaan er in de handel wel middeltjes voor. Verwijder in elk geval het stro omdat de luizen daar wel nog kunnen in terug te vinden zijn. Vooral op gerststro zijn ze dol. Laat eventueel de stal gedurende 1 week leeg staan. Controleer en desinfecteer ook het verzorgingsmateriaal zoals borstels, dekens, onderleggers,...

Laatste aanpassing op Sunday, December 3, 2017 om 11:56u